Podmioty funkcjonujące na rynkach finansowych
Każdy, kto chce zrozumieć bardziej skomplikowane zagadnienia związane z rynkami finansowymi musi w pierwszej kolejności przebrnąć przez podstawy. Należy pamiętać, że tego rodzaju informacje są bardzo niejednorodne. W każdej książce są one przedstawione w inny sposób. Dodatkowo, walory praktyczne tych zagadnień są niewielkie – nikt nie wymaga od inwestora znajomości podstawowych definicji, podczas zlecania transakcji na giełdzie papierów wartościowych.
Można więc zadać sobie pytanie – dlaczego warto w ogóle uczyć się tego rodzaju zagadnień? Odpowiedź jest całkiem prosta. Ucząc się podstaw „przesiąkamy” profesjonalnymi terminami. Oznacza to, że między innymi łatwiej nam jest zrozumieć skomplikowane teksty oraz samemu formułować precyzyjne wypowiedzi na dany temat. Tego rodzaju zagadnieniem jest charakterystyka uczestników rynku finansowego.
Klasyfikacja uczestników rynku finansowego
Na rynku funkcjonuje bardzo wiele podmiotów, do których miedzy innymi można zaliczyć przedsiębiorstwa, gospodarstwa domowe oraz jednostki administracji lokalnej i centralnej. Wymienione podmioty są ze sobą powiązane, a pomiędzy nimi realizowane są różnego rodzaju transakcje. Są one przede wszystkim związane z występowaniem okrężnego ruchu pieniądza w gospodarce, który między innymi jest spowodowany występowaniem transakcji kupna – sprzedaży[1].
Każda klasyfikacja podmiotów funkcjonujących na rynku w różnym stopniu przedstawia złożoność wspomnianego systemu oraz obejmuje odmienne typy jednostek. Na przykład, powyżej wspomniano o przedsiębiorstwach, gospodarstwach domowych i administracji, natomiast niektóre klasyfikacje zamiast trzeciego elementu obejmują instytucje finansowe i państwo (administrację). W dużym uproszczeniu, niektóre z przepływów pieniężnych występujące pomiędzy przedsiębiorstwami, gospodarstwami domowymi, państwem i instytucjami finansowymi można przedstawić w nasypujący sposób[2]:
- Przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe – przedsiębiorstwa wytwarzają produkty i usługi, które oferują gospodarstwom domowym. Ponadto, pracownicy, a więc członkowie gospodarstw domowych wynagradzani są za prace świadczoną na rzecz przedsiębiorstw.
- Instytucje finansowe i gospodarstwa domowe – instytucje finansowe między innymi udzielają gospodarstwom domowym pożyczek i kredytów oraz przyjmują depozyty, oraz umożliwiają gospodarstwo domowym dokonywania inwestycji.
- Państwo i gospodarstwa domowe – Państwo pobiera od gospodarstw domowych podatki i przekazuje je na realizacje różnych celów o charakterze społecznym. Ponadto, pracownicy administracji publicznej pobierają wynagrodzenia.
- Instytucje finansowe i przedsiębiorstwa – Instytucje finansowe udzielają przedsiębiorstwom kredytów i pożyczek, natomiast przedsiębiorstwa inwestują środki za pośrednictwem instytucji finansowych.
- Państwo i przedsiębiorstwa – Podobnie jak gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa płacą podatki, które wykorzystywane są przez państwo. Ponadto, państwo przekazują środki do jednostek gospodarczych np. w formie dotacji, lub nie bezpośrednio np. rozwijając infrastrukturę.
- Państwo i instytucje finansowe – Instytucje finansowe podobnie jak przedsiębiorstwa płacą podatki. Natomiast państwo lokuje posiadane nadwyżki środków finansowych w instytucjach finansowych.
Źródła:
[1] por. W. Dębski, „Rynek finansowy i jego mechanizmy. Podstawy teorii i praktyki”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, s. 13-14.
[2] por. K. Jajuga, „Podstawy inwestowania na giełdzie papierów wartościowych”, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, Warszawa 2007, s. 11-12
