Zalety wskaźników płynności finansowej
Wskaźniki płynności finansowej są powszechnie stosowane w różnych opracowaniach tworzonych przez analityków. Są one bardzo łatwe do obliczenia oraz posiadają wiele zalet. Do korzyści płynących z zastosowania wskaźników płynności można zaliczyć miedzy innymi:
- Umożliwiają porównywanie rezultatów przedsiębiorstw różnej wielkości. Nie jest to możliwe, gdy korzysta się z surowych danych, które pochodzą ze sprawozdań finansowych. Ta cecha dotyczy wszystkich wskaźników finansowych i wynika z ich konstrukcji. Mianowicie, każda miara tego typu ukazuje wartość jednego elementu sprawozdania względem innej wartości.
- Wskaźniki płynności są źródłem wielu istotnych informacji o działalności jednostek gospodarczych. Ukazują potencjał przedsiębiorstw do terminowego regulowania zobowiązań bieżących.
- Są miarami stabilności finansowej przedsiębiorstwa, ponieważ wskazują, czy majątek obrotowy wystarczy by pokryć bieżące obciążenia finansowe. Z reguły, im wyższe są wartości wskaźników płynności, tym bogatsze jest przedsiębiorstwo w kontekście posiadanych zasobów gotówkowych (oraz innych płynnych elementów majątku).
- Pozwalają na określenie marginesu bezpieczeństwa odnośnie wypłacalności krótkoterminowej.
- Rezultaty pozwalają na określenie jak efektywnie przedsiębiorstwo radzi sobie z zarządzaniem płynnością. Ponadto, w określonych przypadkach, ułatwiają one zarządzanie kapitałem obrotowym netto.
- Silny związek z cyklem operacyjnym przedsiębiorstwa sprawia, że wskaźniki płynności (wraz ze wskaźnikami aktywności) dają przesłanki do określenia efektywności jednostki m.in. w zakresie sprzedaży produktów i konwersji zapasów na gotówkę.
Pomimo wielu zalet, wskaźniki płynności finansowej posiadają pewne wady. Część z nich dotyczy również innych wskaźników finansowych. Niemniej jednak, niektóre niedoskonałości są wyłącznie związane z miarami płynności finansowej. Zwłaszcza dotyczy to tzw. wskaźników statycznych, bazujących wyłącznie na danych pochodzących z bilansu przedsiębiorstwa.
Nie istnieje metoda, która pozwala na jednoznaczne określenie, że kondycja finansowa danego przedsiębiorstwa jest korzystna, lub nie. Niemniej jednak, inwestorzy bardzo często wykorzystują wskaźniki płynności w sporządzanych analizach (np. jako element analizy fundamentalnej). Na podstawie rezultatów często podejmują oni różne decyzje inwestycyjne. Dlatego też, każdy inwestor powinien znać i rozumieć niedoskonałości stosowanych przez siebie metod.
Wady wskaźników płynności finansowej
Bardzo często zalety wskaźników finansowych są jednocześnie ich wadami – dotyczy to również wskaźników płynności. Mianowicie, możliwość porównywania rezultatów obliczonych dla jednostek o różnej wielkości może, w praktyce, nie spełniać swojej roli. Działalność każdego przedsiębiorstwa charakteryzuje się pewną specyfiką. Oznacza to, że dla niektórych jednostek niski poziom wskaźnika nie musi sygnalizować wystąpienia problemów z płynnością, natomiast dla innych może wskazywać na wystąpienie zagrożenia. W celu uniknięcia tego problemu przy interpretacji rezultatów, zazwyczaj porównywane są jednostki funkcjonujące w tej samej branży. Należy jednak pamiętać, że jest to uproszczenie. Ponieważ nawet przedsiębiorstwa funkcjonujące w tej samej branży mogą bardzo się od siebie różnić.
Bardzo istotne jest, że wartości wskaźników płynności finansowej obliczane są w oparciu o wcześniej sporządzone raporty finansowe. Oznacza to, że wykorzystuje się dane historyczne. Należy dodać, iż duża część wskaźników płynności (zwłaszcza statycznych) wykorzystuje dane pochodzące z bilansu. Ten element raportu tworzony jest „na konkrety dzień”. Może więc okazać się, że wyniki obliczeń będą zdezaktualizowane ponieważ bazują na nieaktualnych danych. Należy zawsze pamiętać, że sytuacja jednostek gospodarczych w nowoczesnym otoczeniu rynkowym podlega częstym zmianom.
Wskaźniki płynności finansowej posiadają również inne mankamenty. Bardzo wiele z nich zostało opisanych w literaturze naukowej. Między innymi, wady miar płynności zostały scharakteryzowane w pracy A. Skowronek-Mielczarek i Z. Leszczyńskiego. Dodatkowo temat ten opisał P. Figura. Do najważniejszych mankamentów wskaźników płynności finansowej zaliczono [1] [2]:
- Wskaźniki płynności w swojej konstrukcji obejmują różne elementy aktywów obrotowych. Niemniej jednak nie wszystkie z nich charakteryzują się wysoką płynnością. Ponadto, nawet te elementy, których zamiana na gotówkę nie jest trudna i czasochłonna, mogą nie być całkowicie płynne. Na przykład część należności nie jest ściągalna – niektórzy klienci mogą nie spłacać swoich zobowiązań. Dodatkowo nie jest możliwe, aby wszystkie posiadane akcje lub udziały zostały natychmiastowo zamienione na gotówkę. Natomiast części zapasów przedsiębiorstwo nie powinno sprzedawać, ponieważ zapewniają one ciągłość procesów produkcyjnych.
- Dla wskaźników płynności najczęściej wyznaczane są przedziały optymalne, które obejmują pożądane rezultaty. W praktyce, stosowanie sztywnych reguł oceny kondycji finansowej może nie być miarodajne, ponieważ działalność każdej jednostki gospodarczej charakteryzuje się pewną specyfiką. Ponadto, na kształtowanie się wielkości zobowiązań krótkoterminowych i aktywów obrotowych ma wpływ bardzo wiele czynników. Zaliczyć do nich m.in. należy strategie przedsiębiorstwa, politykę kredytową kontrahentów, relacje z dostawcami, itp.
- Konstrukcja wielu wskaźników płynności obejmuje zobowiązania krótkoterminowe. Z reguły, znajdują się one w mianowniku omawianych miar. Niemniej jednak, może okazać się, że na najbliższy okres przypada spłata części zobowiązań długoterminowych. Dlatego też, ich wartość powinna zostać uwzględniona razem z zobowiązaniami krótkoterminowymi.
- Jak zostało wcześniej wspomniane do obliczeń wykorzystuje się dane historyczne. Niemniej jednak, kondycja finansowa w zakresie płynności powinna odnosić się do potencjału przedsiębiorstwa do terminowego regulowania zobowiązań bieżących. Dlatego też, w rzeczywistości nie dotyczy ona w takim stopniu aktywów obrotowych jak przyszłych przepływów pieniężnych (wpływów).
- Bardzo często analizy przeprowadzone w oparciu o wskaźniki finansowe i przepływy pieniężne są źródłem niejednoznacznych rezultatów.
Część wad wskaźników płynności można wyeliminować, lub przynajmniej zniwelować ich wpływ na osiągane rezultaty. Można wykorzystywać kilka zestawów wskaźników, lub np. wspierać się dynamicznymi metodami oceny płynności. Ponadto, możliwe jest również przeprowadzenie korekty wskaźników o czynnik czasu. Zawsze jednak, należy interpretować rezultaty z zachowaniem dużej ostrożności, ponieważ każda metoda badawcza posiada pewne mankamenty, których wyeliminować się nie da.
Źródła: [1] [2]
